Tranh “Hai thiếu nữ và em bé” - Cục Di sản văn hóa

BẢO VẬT QUỐC GIA

Tranh “Hai thiếu nữ và em bé”

Cục Di sản văn hóa


* Đơn vị lưu giữ hiện vật: Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam

* Số đăng ký: 168 D38

* Chất liệu: Sơn dầu trên vải toan

* Kích thước: Cao: 102cm; Rộng: 71,8cm

* Số lượng: 01 hiện vật.

* Miêu tả: Bức tranh vẽ một không gian thanh bình với hai phụ nữ mặc áo dài tha thướt ngồi tâm sự ngoài hiên nhà, bên cạnh có một bé trai đang ngồi chơi. Ba nhân vật được bố cục dạng tam giác tạo nên trạng thái tĩnh lặng, cân bằng, êm ả. Cùng với hòa sắc màu vàng ấm bao trùm tác giả đã tạo nên một hòa quyện tuyệt vời giữa khung cảnh thiên nhiên và dáng nét biểu cảm mền mại của hai người phụ nữ trong y phục áo dài truyền thống đằm thắm trang nhã.

Nét đặc sắc của bức tranh: Bố cục dạng hình tam giác trong khung hình dọc của ba nhân vật là lối thức bố cục rất cổ điển của nghệ thuật hội họa phương Tây. Tuy nhiên không gian êm đềm với chiếc trõng tre, mành tre và cây vông hoa trắng, cùng trang phục áo dài của các nhân vật nữ lại thể hiện ra quang cảnh rất phương Đông, cũng như rất Việt Nam hồi đầu thế kỷ XX. Bức tranh đã tạo ra sự kết hợp đầy rung cảm của tâm hồn phương Đông cùng lối diễn họa học tập từ phương Tây đương thời.

* Hiện trạng: Tốt

* Niên đại: 1944
* Nguồn gốc: Tác giả, họa sĩ Tô Ngọc Vân (1906-1954)

* Ghi chú: Họa sĩ Tô Ngọc Vân (1906-1954), còn có bút danh Tô Tử, Ái Mỹ, quê tại Văn Giang, Hưng Yên, tốt nghiệp trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Đông Dương năm 1931. Ông được đánh giá là một trong bốn cây đại thụ của nền mỹ thuật cận đại Việt Nam. Ông đã nhận được giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật trên lĩnh vực mỹ thuật năm 1996.

* Lý do lựa chọn: Đây là hiện vật nguyên gốc và độc bản và là tác phẩm được rất nhiều các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, mỹ thuật đánh giá cao với đầy đủ các giá trị như:
- Giá trị lịch sử: tác phẩm đánh dấu một giai đoạn mỹ thuật Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX
- Giá trị thẩm mỹ: tác phẩm mang phong cách riêng biệt họa sĩ Tô Ngọc Vân bậc thầy của nền mỹ thuật Việt Nam Cận đại. Tác phẩm là sự kế thừa phong cách tạo hình phương Tây nhưng lại được hòa quyện trong một tinh thần phương Đông rõ nét. Với chất liệu sơn dầu, tác phẩm đã toát nên sự tinh tế trong biểu cảm hình ảnh phụ nữ Việt Nam hồi đầu thế kỷ XX.
- Giá trị văn hóa: Tác phẩm phản ánh nét đặc trưng của văn hóa xã hội Việt Nam trước Cách Mạng tháng Tám, trong cái nhìn của những trí thức thời bấy giờ. Đây là một trong những tác phẩm đỉnh cao của họa sĩ Tô Ngọc Vân tạo nên những ảnh hưởng mạnh mẽ đến các thế hệ sau. Bức tranh là một trong những điểm nhấn góp phần vào việc nghiên cứu các yếu tố, giá trị giao lưu văn hóa Đông - Tây trên bình diện nghệ thuật tạo hình.

(Theo Hồ sơ di sản, tư liệu Cục Di sản văn hóa)
Mời xem:
Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận Bảo vật quốc gia (đợt 2) - Thúy Hà, 30 thg 12, 2013, Cục Di sản văn hóa.

Bảo tàng mỹ thuật Việt Nam

Two girls and a boy


Tác giả: Tô Ngọc Vân
Chất liệu: Sơn dầu
Kích thước: 100.2 x 75 cm.
Thời gian sáng tác: 1944

Tô Ngọc Vân được đánh giá là một trong bốn cây đại thụ của nền mỹ thuật cận đại Việt Nam. Các tác phẩm của ông thường phản ánh sự kế thừa phong cách tạo hình phương Tây nhưng lại hòa quyện trong một tinh thần phương Đông rõ nét. Bức tranh này khắc họa một không gian thanh bình với hai thiếu nữ mặc áo dài tha thướt, một áo vàng, một áo trắng, ngồi đối nhau tâm sự ngoài hiên nhà, bên cạnh có một bé trai đang ngồi chơi. Ba nhân vật được bố cục dạng tam giác trong khung hình dọc, là lối thức bố cục rất cổ điển của nghệ thuật hội họa phương Tây. Tuy nhiên, không gian êm đềm với chiếc chõng tre, mành tre và cây vông hoa trắng, cùng trang phục áo dài truyền thống đằm thắm, trang nhã của các nhân vật nữ lại thể hiện quang cảnh đậm nét phương Đông và cũng rất Việt Nam hồi đầu thế kỷ 20. Ánh sáng tương phản, cùng với hòa sắc màu vàng ấm bao trùm, tác giả đã tạo nên sự kết hợp đầy rung cảm của tâm hồn phương Đông cùng lối diễn họa học tập từ phương Tây đương thời.

Tác phẩm được Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam công nhận là “Bảo vật quốc gia” năm 2013.


Bức “Hai thiếu nữ và em bé” của Tô Ngọc Vân có hai “bản gốc”, một bản treo ở BTMT Việt Nam, bản kia treo ở BTMT của Nhật Bản, mà cho đến giờ phút này vẫn chưa bảo tàng nào chịu nhận tranh của mình là bản sao!?
Tô Ngọc Vân, Hai thiếu nữ và em bé (1944)
Trái: bản của BTMT Việt Nam. Phải: bản của BTMT châu Á tại Fukuoka (Nhật Bản)

Fukuoka Asian Art Museum

Two Girls and a Baby

Collection

Artist To Ngoc Van
Year 1944
Country Vietnam
Medium oil on canvas
Size(H×W×D) 100.5×74.8×-
Collection number 724


This painting is one of the artist's best known paintings. It is a scene of a tranquil daily life in which two ladies wearing ao dai relax with a child under the eaves, with cotton roses in bloom behind the bamboo blind. The foggy and dreamy like style of the artist is similar to that of Vietnamese traditional silk painting. Among the works of Vietnamese modern art, this work is especially known as a landmark work that noted the birth of modern oil painting in Vietnam. The artist, To Ngoc Van, is one of the few pioneers of Vietnamese modern art from the pre-war period, and also the first Principal of the Indochina Fine Arts College (founded in 1925).



HAI THIẾU NỮ VÀ EM BÉ (1944) - TÔ NGỌC VÂN

Nguyễn Thị Hậu
Mô tả:
Nếu Tô Ngọc Vân đã từng nhận xét:
Không ai vẽ mắt thiếu nữ ươn ướt như sắp khóc tài bằng Mai Trung Thứ,
thì người đưng thời lại nhận xét:
Không ai vẽ thiếu nữ duyên dáng, gợi cảm, đa tình tài bằng Tô Ngọc Vân.

Mọi người đều công nhận người hoạ sĩ duy sắc mải miết chạy theo ánh sáng mặt trời Tô Ngọc Vân là chủ nhân những tranh sơn dầu thiếu nữ nổi tiếng một thời. Từ cô gái e ấp bên song cửa đọc bức thư, chị em trong buổi trưa hè tịch mịch, cô gái áo trắng dưới bóng nắng đến chị em đi du xuân, ngắm trăng , lả luớt bên hoa huệ, hoa sen, tư lự bên án thư. Trong đó phải kể đến tác phẩm “Hai thiếu nữ và em bé”

Là một trong những tác phẩm đẹp nhất của Tô Ngọc Vân sáng tác năm 1944 về đề tài thiếu nữ. Tác giả đã chọn một góc ấm cúng nhất của ngôi nhà cổ để chị em có thể tâm sự bên nhau. Người chị mặc áo vàng trong dáng ngồi đoan trang trên chiếc chõng tre, dáng dấp thiếu phụ toát lên từ cử chỉ hai bàn tay chắp vào nhau, nếp áo dài rủ là mềm mại. Sự xuất hiện đứa bé trai đang ngồi nghịch dưới sàn nhà cho thấy đây là một thiếu phụ hạnh phúc với cuộc sống gia đình viên mãn.

Cô em mặc áo trắng, nếp áo bối rối xô lệch theo dáng ngồi bồn chồn bất an. Trong lòng cô đang dâng trào sóng gió tình yêu ban đầu khó nói. Cần sự khuyên bảo nơi người chị. Bức mành buông lơ lửng cho ta thấy ngoài kia là cành cây phù dung hoa trắng tinh khiết, ánh nắng phản chiếu làm đôi má hai chị em phớt hồng trên khuôn mặt trái xoan kiều mỵ. Cảnh gia đình Việt Nam xưa hiện lên trong từng chi tiết kiến trúc cảnh vật, con người. Toàn bộ bức tranh là hoà sắc vàng tươi lộng lẫy chan hoà ánh sáng thiên nhiên gần gũi

Nguồn: Violet.vn - 25-11-2009



“Hai thiếu nữ và em bé” – Bảo vật quốc gia Việt Nam

(Cinet) – Bức tranh “Hai thiếu nữ và em bé” của danh họa Tô Ngọc Vân đã chính thức trở thành Bảo vật quốc gia trong đợt công nhận lần 2 vừa qua của Thủ tướng Chính Phủ.

Là một trong những tác phẩm đẹp nhất của danh họa Tô Ngọc Vân, “Hai thiếu nữ và em bé” là tác phẩm được danh họa sáng tác năm 1944. Trong tác phẩm tác giả đã chọn một góc ấm cúng trong ngôi nhà để hai thiếu nữ ( hai chị em) có thể ngồi tâm sự. Người chị mặc áo vàng trong dáng ngồi đoan trang trên chiếc chõng tre, dáng dấp thiếu phụ toát lên từ cử chỉ hai bàn tay chắp vào nhau, nếp áo dài rủ là mềm mại. Cô em mặc áo trắng, nếp áo bối rối xô lệch theo dáng ngồi bồn chồn bất an. Trong lòng cô đang dâng trào sóng gió tình yêu ban đầu khó nói. Cần sự khuyên bảo nơi người chị. Sự xuất hiện đứa bé trai đang ngồi nghịch dưới sàn nhà cho thấy đây là một thiếu phụ hạnh phúc với cuộc sống gia đình viên mãn. Bức mành buông lơ lửng một bên cho thấy ngoài kia là cành cây phù dung hoa trắng tinh khiết, ánh nắng phản chiếu làm đôi má hai chị em phớt hồng trên khuôn mặt trái xoan kiều mỵ. Cảnh gia đình Việt Nam xưa hiện lên trong từng chi tiết kiến trúc cảnh vật, con người. Toàn bộ bức tranh là hòa sắc vàng tươi lộng lẫy chan hoà ánh sáng thiên nhiên gần gũi.

Nếu như Mai Trung Thứ là họa sĩ vẽ mắt thiếu nữ ướt át, tài ba không ai có thể lột tả đôi mắt như sắp khóc qua ngòi bút của ông thì giới hội họa đều công nhận rằng: Không ai vẽ thiếu nữ duyên dáng, gợi cảm, đa tình như Tô Ngọc Vân. Danh họa Tô Ngọc Vân chính là chủ nhân của vô số những bức tranh sơn dầu về thiếu nữ của Việt Nam, ví dụ như: Thiếu nữ bên hoa huệ, thiếu nữ bên hoa sen...Trong số đó thì “Hai thiếu nữ và em bé” chính là tác phẩm nổi bật, ấn tượng nhất. Trước khi chính thức trở thành Bảo vật quốc gia, “Hai thiếu nữ và em bé” đã được biết đến là tuyệt tác của hội họa Việt Nam.

Danh họa Tô Ngọc Vân (1906-1954) là một họa sĩ nổi tiếng của Việt Nam. Năm 1926, ông thi đỗ vào trường Cao Đẳng Mỹ thuật Đông Dương và tốt nghiệp năm 1931. Tô Ngọc Vân được đánh giá là một trong những người có công đầu tiên trong việc sử dụng chất liệu sơn dầu ở Việt Nam. Ông cũng là một trong số 4 họa sĩ được mọi người kính trọng, yêu mến tôn vinh trong Bộ Tứ của làng Hội họa Việt Nam “Nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn”.